Dịch thuật được ra đời nhằm mục đích chuyển đổi ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ đích để từ đó các bên có thể thấu hiểu, lắng nghe và đưa ra những quyết định đạt được sự thỏa thuận từ hai phía. Đây là lĩnh vực được ứng dụng rất nhiều trong phát triển kinh tế, kinh doanh toàn cầu, ngoại giao, giao lưu văn hóa và thắt chặt sợi dây hữu nghị với các quốc gia trên thế giới.
Dịch thuật được ví như “cánh tay nối dài” bởi tầm quan trọng và tính hữu dụng. Trong bài viết này, hãy cùng khám phá xem cánh tay này đã nối dài địa phương và quốc tế như thế nào nhé!
Địa phương đi ra thế giới
Dịch thuật đã xuất hiện tại Việt Nam từ rất lâu đời, phục vụ cho việc ngoại giao và giao thương giữa các nước trong khu vực như Trung Quốc, Chà Và (Indonesia), Nhật Bản, Ấn Độ,… và các nước phương Tây như Ba Lan, Phần Lan,… Có thể nói, vào thế kỷ 19, dịch thuật được tạo điều kiện phát triển nhất khi chính quyền Pháp cho mở trường Thông Ngôn (Collège des Interprètes) tại Sài Gòn. Năm 1995, Việt Nam chính thức “mở cửa”, tạo nên dấu mốc hội nhập và những bước chuyển mình tích cực chưa từng có trên mọi lĩnh vực. Và đây chính là thời điểm vàng cho ngành dịch thuật bùng nổ. Bởi đây là cầu nối, là phương thức truyền tải thông tin chính xác nhất giữa ngôn ngữ của các quốc gia.
Các hoạt động kinh doanh và xuất nhập khẩu phát triển mạnh mẽ chính là nhờ một phần công to lớn của dịch thuật. Các sản phẩm trong nước xâm nhập thị trường nước ngoài và được đánh giá cao về chất lượng như nông sản, may mặc, công nghệ điện tử,… Phần bao bì, nhãn mác dù thuần Việt nhưng đều có chú thích, giới thiệu tên bằng tiếng Anh hoặc ngôn ngữ nước sở tại. Những thành tựu và ký kết hợp tác hữu nghị giữa các quốc gia đều không thể thiếu bộ phận dịch thuật và các phiên dịch viên, bởi họ chính là những người cần tập trung cao độ, phiên dịch thật chính xác, truyền tải thông tin giữa ngôn ngữ của các quốc gia để mang đến những quyết định có lợi đôi bên.
Gạo và cà phê Việt Nam khi bán ở Nhật với bao bì có tiếng Nhật
Đồng thời, dịch thuật cũng góp phần không nhỏ đến các chính sách xuất khẩu lao động, đào tạo nhân lực tại nước ngoài và giáo dục tại Việt Nam. Hiện nay, số lượng du học sinh Việt trên thế giới rơi vào khoảng 200.000 người và đồng thời, theo số liệu thống kê từ các doanh nghiệp, chỉ trong 2 tháng đầu năm 2023, đã có gần 28.500 lao động Việt xuất ngoại. Để có thể tiếp cận và đi đến những hợp tác toàn diện, không thể không nhắc đến dịch thuật công chứng như một bằng chứng pháp lý mang lại niềm tin cho đối tác, khách hàng nhằm mục đích bảo đảm quyền lợi cho các bên khi xảy ra tranh chấp trong suốt quá trình hợp tác. Có thể kể đến các hoạt động như Ký kết hợp đồng kinh tế, thương mại với nước ngoài; đấu thầu của các công ty, tập đoàn nước ngoài tại Việt Nam; đấu thầu của công ty, tập đoàn của Việt Nam ở nước ngoài; các hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa đòi hỏi chứng minh xuất xứ, nguồn gốc…
Ngành dịch thuật trong nước đã biên dịch hàng loạt tài liệu, sách báo, hồ sơ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt, giúp cho các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp và quốc gia nghiên cứu và áp dụng vào thực tiễn. Đồng thời, dịch thuật đã “nâng đỡ” và giới thiệu với bạn bè quốc tế về những lợi thế và đa dạng văn hóa của đất nước để thu hút nhiều du khách nước ngoài tìm hiểu về văn hóa, ẩm thực, con người cũng như quảng bá hình ảnh Việt Nam xinh đẹp, văn minh, hiện đại và vươn tầm thế giới. Bạn có thể dễ dàng nhìn thấy các chương trình truyền hình, video quảng cáo, sách báo và phim truyện Việt nhận được sự hoan nghênh và yêu thích của công chúng trong và ngoài nước đều có lồng phụ đề nước ngoài. Đây chính là một trong những thành quả dễ tiếp cận nhất của dịch thuật.
Từ trái sang:
- Tác phẩm ‘‘Tướng về hưu’’ của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp bản tiếng Pháp với tên “Un général à la retraite”
- Tác phẩm ‘‘Dế mèn phiêu lưu ký’’ của nhà văn Tô Hoài bản tiếng Anh với tên ‘‘Diary of Cricket’’
- Tác phẩm ‘‘Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh’’ của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh bản tiếng Nhật với tên ‘‘草原に黄色い花を見つける’’
Phim Mắt Biếc được chiếu trên nền tảng Netflix với tên tiếng Anh là Dreamy Eyes và phụ đề tiếng Anh.
Nhờ bệ phóng Internet, dịch thuật đã kéo gần khoảng cách giữa địa phương và quốc tế bằng cách tạo ra cầu nối hợp tác kinh doanh, môi trường giáo dục bình đẳng, bắt nhịp bước tiến toàn cầu qua việc đem lại sự hiểu biết, mở mang tri thức đến cho mọi người, mọi nhà.
Thế giới về với Việt Nam
Khi Việt Nam mở cửa hội nhập với khao khát vươn tầm mới thì thế giới cũng rất sẵn lòng rộng mở đáp lại. Một trong những kết quả thấy được bằng mắt thường đó là lượng khách du lịch đến với nước ta ngày càng nhiều, cho thấy được tiềm năng khai thác và vẻ đẹp di sản truyền thống. Cùng với đó, các chính sách chuyển giao công nghệ cũng đã phát huy tối đa vai trò nâng cao hiệu quả trong tiếp nhận và ứng dụng công nghệ tiên tiến nước ngoài vào sản xuất trong nước, giúp nông nghiệp và công nghiệp có những bước tiến rõ rệt mới. Nguồn vốn ngoại đổ dồn về càng ngày càng lớn, giúp Việt Nam “thay da đổi thịt”. Và một lần nữa, dịch thuật không hề đứng ngoài cuộc chơi.
Với thời đại công nghệ số, thế giới trở nên “phẳng” hơn, khoảng cách kết nối ngắn lại nhưng không vì thế mà dịch thuật mất đi vị thế mà trái lại càng được củng cố và phát triển hơn. Vai trò của dịch thuật càng ngày được nâng cao hơn khi các doanh nghiệp quốc tế đến với Việt Nam cũng như công việc biên phiên dịch nhận được những ưu đãi đặc biệt.
Ngày càng nhiều đoàn doanh nghiệp nước ngoài đã đến TP.HCM, Hà Nội, Bình Dương…tìm cơ hội đầu tư. Có thể kể đến như Tập đoàn Cargill (Mỹ), HanesBrands, Samsung, LG,… Ông Hiroyuki Ishige, chủ tịch kiêm tổng giám đốc văn phòng đại diện Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (Jetro), cũng cho biết có đến 70% doanh nghiệp Nhật mong muốn mở rộng đầu tư, sản xuất tại Việt Nam. Từ đầu năm đến nay, số doanh nghiệp Nhật tìm đến Jetro để mở rộng đầu tư, kinh doanh tăng cao nhất trong các nước khu vực Đông Nam Á. Trong những sự kiện này, hoàn toàn không thể thiếu vắng bóng dáng của dịch thuật.
Không chỉ riêng công nghiệp, các đoàn doanh nghiệp nước ngoài cũng rất quan tâm đến nông nghiệp Việt. Họ rất sẵn lòng muốn đến thăm các nông trại, khu sinh thái, lắng nghe ý kiến và chia sẻ những khó khăn của bà con nông dân từ đó đưa ra những giải pháp hỗ trợ hữu hiệu. Đối với những người làm nông, chỉ quanh quẩn ruộng vườn, họ rất vui khi có một người phiên dịch có thể giúp họ nói chuyện với các “ông Tây, bà Tây” một cách dễ dàng đến như vậy. Các ví dụ điển hình như Elon Farm (xã Gia Lâm, huyện Lâm Hà), Farm La (Trảng Bàng, Tây Ninh), The Moshav Farm (Nha Trang),…
Du khách nước ngoài tham gia du lịch trải nghiệm nông thôn
Food blogger nổi tiếng Mark Wiens (áo xanh bên phải) – người có hơn với 9 triệu followers trên youtube, có show riêng mang tên Food Affair trên HBO Max – đã nhiều lần đến Việt Nam trải nghiệm và giới thiệu ẩm thực nước ta, mỗi video đều thu hút trên 1 triệu lượt xem, và dĩ nhiên góp phần không nhỏ cho sự thành công đó chính là thông dịch viên (áo sơ mi đỏ trắng bên trái) đã sát cánh cùng Mark để giúp anh hiểu sâu hơn về các món ngon nước nhà.
Video nguồn: https://youtu.be/Wc_F_BesIT0
Và có lẽ, bạn sẽ không những nụ cười đáng yêu của các em nhỏ khi được đến với dự án Tổ chức Phẫu thuật Nụ cười (Operation Smile). Operation Smile đã đem lại dịch vụ khám và điều trị miễn phí cho hơn 62,000 trẻ em bị dị tật hở môi, hàm ếch và các dị tật vùng hàm mặt khác tại Việt Nam, đem lại cuộc sống mới cho các em với nhiều hy vọng và tốt đẹp. Tổ chức cũng tiến hành đào tạo hàng ngàn chuyên viên y tế trong nước nhằm nâng cao năng lực và cải thiện hệ thống y tế. Và dịch thuật cũng không thể vắng mặt trong lĩnh vực này.
Nếu thiếu đi nhân tố “kết nối” nhờ dịch thuật, có lẽ thời gian để chúng ta thấu hiểu lẫn nhau sẽ thật xa vời, khó tiếp cận những cơ hội mới để tạo nên những bước ngoặt mới. Cùng với nhau, Việt Nam cùng quốc tế, địa phương cùng thế giới chúng ta cùng sát cánh bên nhau để tạo nên những kỳ tích và thành công vững mạnh.
Tổng kết:
“Cánh tay nối dài” dịch thuật đã thực sự kéo gần khoảng cách giữa địa phương và thế giới, giúp cho sự hợp tác được thúc đẩy, đem lại những lợi ích kinh tế tối ưu và cải thiện đời sống người dân. Cùng với đó, dịch thuật đang là ngành nghề hấp dẫn, chiêu mộ nguồn nhân lực chất lượng cao.
Chúng tôi – đội ngũ những người tự hào làm công việc biên phiên dịch cũng như mang đến những giải pháp dịch thuật chính xác, thuận lợi và uy tín luôn sẵn lòng đóng góp những giá trị cốt lõi và đem lại lợi ích tối đa cho các bên.
